Για περισσότερες αναρτήσεις επιλέξτε από την αρχική σελίδα την κατηγορία θεμάτων που σας ενδιαφέρει (είτε ανά τάξη είτε ανά μάθημα)
ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ - ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Πρόκειται για την αφαιρετική διαδικασία κατά την οποία εντοπίζουμε και καταγράφουμε τα κύρια σημεία ενός κειμένου με σκοπό να τα συγκρατήσουμε στη μνήμη μας. Η διαδικασία αυτή βοηθάει στη διάκριση του ουσιώδους από το επουσιώδες και στην πλήρη κατανόηση του κειμένου.
Τεχνική γραπτών σημειώσεων
- εντοπίζουμε και υπογραμμίζουμε τα κύρια συστατικά της παραγράφου:
· το θέμα – κεντρική ιδέα της παραγράφου
· τις λέξεις – φράσεις κλειδιά που δηλώνουν τις σημαντικές λεπτομέρειες
· τις διαρθρωτικές λέξεις των περιόδων και των προτάσεων
- χρησιμοποιούμε δικές μας σύντομες φράσεις (συνώνυμες) για να αποδώσουμε τα παραπάνω
- τεχνικές πύκνωσης κειμένου
- αντικατάσταση μιας σειράς υπωνύμων από το υπερώνυμό τους πχ. «τηλέφωνο, ραδιόφωνο, τύπος, τηλεόραση» με το «Μέσα Ενημέρωσης»
- αντικατάσταση μιας περιόδου από τη λεκτική πράξη που δηλώνει πχ. « ο Γιώργος είπε στο δάσκαλο του πως χθες το απόγευμα οι γονείς του είχαν καλέσει φίλους τους στο σπίτι, οι οποίοι συζητούσαν μέχρι αργά το βράδυ, και όταν έφυγαν ένιωθε φοβερό πονοκέφαλο και παρά το γεγονός ότι προσπάθησε να διαβάσει τα μαθήματά του αποκοιμήθηκε» με το « Ο Γιώργος δικαιολογήθηκε στο δάσκαλο για το ότι δεν διάβασε»
- αντικατάσταση μιας σειράς ενεργειών από μια φράση που περιγράφει όλη την πράξη πχ. «Το πρωί ξύπνησα στις επτά, πλύθηκα, πήρα το πρωινό μου, ντύθηκα, έβαλα τα βιβλία μου στην τσάντα και ξεκίνησα για το σχολείο» με το «Ετοιμάστηκα για το σχολείο»
- απαλοιφή ονοματικών προσδιορισμών πχ. «Πήγα στο αγαπημένο πανέμορφο μικρό χωριό μου» με το «Πήγα στο χωριό μου»
- κατασκευή διαγράμματος
Παράγραφοι
|
Μέρη (τμήματα)
|
Σημειώσεις
|
Πρόλογος
| ||
Α
|
Θέση συγγραφέα
| |
Κύριο μέρος
| ||
Β
|
Τεκμηρίωση της θέσης του
|
1.
2.
|
Γ
|
Επιχειρήματα αιτιολόγησης
|
1.
2.
|
Δ
|
Προτεινόμενες λύσεις
|
1.
2.
|
Ε
|
Η αντίθετη άποψη
| |
Επίλογος
| ||
Στ
|
Συμπέρασμα
|
- Στην περίληψη αλλά και στην παραγωγή λόγου γενικότερα πρέπει να επιτύχουμε κάποιους στόχους. Άρα για να αξιολογήσουμε ένα κείμενο είναι σκόπιμο να εξετάσουμε:
· Το περιεχόμενο
· Τη γλώσσα και το ύφος
· Τη δομή
· Η πρωτοτυπία και η συνολική εικόνα του γραπτού
- θετικά χαρακτηριστικά:
· η χρήση συνωνύμων λέξεων ή φράσεων χωρίς να αλλοιώνεται το νόημα του κειμένου
· το ουδέτερο και καθαρά πληροφοριακά ύφος, δεν υιοθετούμε το ύφος του συγγραφέα ούτε το προσωπικό μας τρόπο έκφρασης
· η ουδέτερη και αποστασιοποιημένη στάση απέναντι στις ιδέες του κειμένου και ως εκ τούτου η χρήση τρίτου προσώπου (πληροφορεί, παραθέτει ..αναφέρει), δεν εκφράζουμε προσωπικές απόψεις, δεν σχολιάζουμε και δεν προεκτείνουμε
· η επιτυχής χρήση διαρθρωτικών λέξεων και εκφράσεων, ώστε να έχει το κείμενο ομαλή ροή και αλληλουχία, χωρίς να αλλοιώνουμε τους συλλογισμούς του συγγραφέα.
· Τα παραδείγματα του κειμένου συνήθως αποφεύγονται ή αποδίδονται συνοπτικά ή περιφραστικά
· Όταν χρησιμοποιούμε λέξεις ή φράσεις κλειδιά του κειμένου πρέπει να μπαίνουν σε εισαγωγικά
· Η έκταση της περίληψης εξαρτάται από το είδος, το μέγεθος και τη δομή του δοθέντος κειμένου, για αυτό και συνήθως καθορίζεται με συγκεκριμένο αριθμό λέξεων (100-150 λέξεις)
· Προσοχή στο επικοινωνιακό πλαίσιο: πχ. Η παρουσίαση ενός βιβλίου ή ταινίας στην τάξη θα ενταχθεί στον ανάλογο προφορικό χαρακτήρα του λόγου με προσφώνηση «Αγαπητοί συμμαθητές…» και αποφώνηση « Ευχαριστώ για την προσοχή σας».
· Χρησιμοποιούμε ανάλογα την παθητική και ενεργητική σύνταξη, με την ενεργητική δίνουμε έμφαση στο πρόσωπο που δρα, το ύφος γίνεται άμεσο, προσωπικό και ζωντανό, ενώ με την παθητική δίνουμε έμφαση στο αποτέλεσμα της ενέργειας και το ύφος είναι πιο απρόσωπο και τυπικό πχ. Οι οπαδοί της ομάδας έκαψαν το λεωφορείο του ΟΑΣΘ ----- Λεωφορείο του ΟΑΣΘ κάηκε από οπαδούς της ομάδας.
· Η περίληψη έχει κυρίως πληροφοριακό χαρακτήρα οπότε είναι προτιμότερο η εισαγωγή της να ξεκινάει με αναφορά στο συγγραφέα ή στο κείμενο.
