Πέμπτη 14 Μαρτίου 2013

Παιχνίδι με τις λέξεις


Παιχνίδι με τις λέξεις
Ο παρόντες
εμ
ἄπειμι
ἡ παροῦσα ἡμέρα
φόβος παρῆν
Κατεδίωκον
Διώκω
Διώκω τιμάς
Διώκω τινά φόνου
ὁ διώκων -ὁ φεύγων
ἐπι/ κατά / ἐκ
Διάκειμαι
Κεῖμαι
Κακς διάκειμαι
Κείμενο
Κεμαι ν τάφω
Οἱ κείμενοι νόμοι
Κειμήλιον
Κοίτη
Λίπητε
Λείπω
λειψα & λιπον
λείπω τν πόλιν
ο ποτε ρις λείψει κατ πόλεις
λοιπός, λεμμα, λείψανον
λιποθυμέω, λειψανδρία, πίλοιπος.
Κατακεκκομένα
κόπτω
κόπτω βος
κόπτω δένδρα.
κόπτω τν θύραν
κείνην πγόν τινες βοσάν τε κα κοπτομένην
κοπος, διάκοπος.
Κατακεκαυμένα
κάω & καίω
κέκαυμαι
πρ καίω
σβέννυμι.
κάω νεκρούς
καμα

Μαθηματικά συντεταγμένες, τετμημένη, τεταγμένη, κατηγμένη, εγγεγραμμένο τετράγωνο, τεθλασμένη γραμμή
Πληροφορική δεδομένα, επεξεργασία δεδομένων, δεδομενόγραμμα
Γεωγραφία διακεκαυμένη ζώνη, εσβεσμένο ηφαίστειο
Οικονομικά εισηγμένη μετοχή, κατατεθειμένο κεφάλαιο, ανειλημμένα ποσά
Χημεία εσβεσμένη άσβεστος, κεκορεσμένο διάλυμα, διαλελυμένη ουσία
Φυσική κεκλιμένο επίπεδο, συγκεκραμένη μουσική κλίμακα, ανηγμένη μεταβολή, συνεζευγμένες ταλαντώσεις
Στρατός τεθωρακισμένα, προκεχωρημένο φυλάκιο
Τηλεπικοινωνίες σήμα κατειλημμένου, διασυνδεδεμένα δίκτυα

Δευτέρα 11 Μαρτίου 2013

Β' Συνθετικό - Οδύνη, ομαλός, όνομα (όνυμα), όλεθρος, όροφος, ορυχείο

Σε λέξεις από -ο όπως οδύνη, όλεθρος, ομαλός, όνομα (όνυμα), όροφος, ορυχείο το αρχικό -ο γίνεται -ω όταν οι λέξεις γίνονται β'συνθετικά ή παράγουν λέξεις με αχώριστα μόρια

Παραδείγματα:
1. οδύνη: ο ψυχικός ή σωματικός πόνος
 επί + οδύνη = επώδυνος, π.χ. Ο αποχωρισμός ενός καλού φίλου είναι επώδυνος.
α(στερητικό) + οδύνη =ανώδυνος, π.χ. Γέννησε με ανώδυνο τοκετό.

2. όλεθρος: η ολοκληρωτική καταστροφή
οὐκ εἰς ὄλεθρον = δεν πας να χαθείς;
παν + όλεθρος =πανωλεθρία, π.χ. Οι Πέρσες έπαθαν πανωλεθρία στη ναυμαχία της Σαλαμίνας.

3. ομαλός: αυτός που δεν έχει εσοχές ή προεξοχές, ίσιος, ευθύς, επίπεδος
α(στερητικό) + ομαλός =ανώμαλος π.χ. Ο δρόμος μέχρι το χωριό ήταν ανώμαλος, γεμάτος ανηφόρες και κατηφόρες.

4. όνομα:
επί + όνομα(όνυμα) =επώνυμος, π.χ. Όλοι οι επώνυμοι Αθηναίοι βρέθηκαν στην πρεμιέρα του έργου.
α(στερητικό) + όνομα(όνυμα) =ανώνυμος π.χ. Τη δωρεά έκανε κάποιος που θέλησε να μείνει ανώνυμος.
ομού + όνομα =ομώνυμος, π.χ. Στο νησί βρίσκεται ο ομώνυμος οικισμός. - Ομώνυμα κλάσματα, όσα έχουν ίδιο παρονομαστή.
συν + όνομα= συνώνυμος, π.χ. Η λέξη "επίπεδος" είναι συνώνυμη με τη λέξη "ομαλός"
αντί + όνομα=αντωνυμία, π.χ. Η προσωπική αντωνυμία χρησιμοποιείται σε πολλές περιπτώσεις.
πολύ + όνομα =πολυώνυμος, π.χ. Τα πολυώνυμα σταα μαθηματικά είναι αλγεβρικές παραστάσεις.
ίδιος + όνομα = ιδιώνυμος π.χ. Ο Βενιζέλος καθιέρωσε το ιδιώνυμο αδίκημα.
ευ + όνομα =ευώνυμος π.χ. Αυτός που έχει καλή φήμη, όνομα, έντιμος.
Οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν εὐώνυμον κέρας την αριστερή πτέρυγα του στρατεύματος.

5. όροφος: οριζόντιο επίπεδο κτίσματος
δύο (δι-) + όροφος=διώροφος, π.χ. Το σπίτι του παππού στη Σμύρνη ήταν διώροφο.
τρία (τρι-) + όροφος = τριώροφος
πολύ+όροφος =πολυώροφος π.χ. Οι ουρανοξύστες είναι πολυώροφοι.

6. ορυχείο: τόπος στον οποίο συστηματικά εξάγονται ορυκτά
μέταλλο + ορυχείο =μεταλλωρυχείο π.χ. Εργάζεται σε μεταλλωρυχείο στη Χαλκιδική.
τύμβος + ορύττω =τυμβωρύχος (tomb raider) αυτός που λεηλατεί, κλέβει τύμβους, αρχαίους τάφους
δια + ορύττω = διώρυγα, η τεχνητή κατασκευή που ενώνει δυο θάλασσες ή λίμνες, π.χ. η διώρυγα της Κορίνθου.


Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013

Αναφορικές προτάσεις Συνοπτικά


ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΥΠΟΔΙΑΙΡΕΣΗ
ΕΚΦΟΡΑ
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. αναφορικές αντωνυμίες: ὅς, ὅστις, ὅσπερ, ὁπότερος, ὅσος, ὁπόσος, οἷος, ὁποῖος, ἡλίκος, ὁπηλίκος, ὁποδαπός.
2. αναφορικά επιρρήματα: οὗ, ὅπου, ἔνθα, ἵνα (=όπου), ὅθεν, ὁπόθεν, οἷ, ὅποι, ἧ, ὅπη, ὡς, ὅπως, ὥσπερ, ἧπερ, καθάπερ, οἷον, οἷα, ὅσον, ὅσω
Α. αναφορικές προσδιοριστικές
Κάθε έγκλιση ανάλογα με τη σημασία
α. Όταν παραλείπεται ο προσδιοριζόμενος όρος τη συντακτική του θέση την παίρνει ολόκληρη η αναφορική πρόταση

β. Η αναφορική αντωνυμία ὅς και τα αναφορικά επιρρήματα οὗ, ὅπου, ὅθεν, ὁπόθεν, όταν βρίσκονται στην αρχή περιόδου ή ημιπεριόδου και αναφέρονται στα προηγούμενα, αντιστοιχούν με δεικτική αντωνυμία ή επιρρήματα και δεν εισάγουν αναφορική πρόταση.
Β. αναφορικές επιρρηματικές:

1. αναφορικές αιτιολογικές
2. αναφορικές συμπερασματικές
3. αναφορικές τελικές
4. αναφορικές υποθετικές



1. όπως και οι απλές αιτιολογικές
2. με τις εγκλίσεις κρίσεως
3. με οριστική μέλλοντα
4. όπως και οι υποθετικές

Υποθετικές προτάσεις Συνοπτικά


ΥΠΟΘΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
ΕΙΔΟΣ ΥΠΟΘΕΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΕΚΦΟΡΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ
ΑΠΟΔΟΣΗ
α. Του πραγματικού
εἰ
οριστική κάθε χρόνου
κάθε έγκλιση
β. Του μη πραγματικού
εἰ
οριστική ιστορικού χρόνου
δυνητική οριστική
γ. Της απλής σκέψης του λέγοντος
εἰ
ευκτική
δυνητική ευκτική
(σπάνια οριστική)
δ. Της αόριστης επανάληψης στο παρελθόν
εἰ
επαναληπτική ευκτική
οριστική παρατατικού (+ ἄν σπάνια)
οριστική αορίστου
(+ ἄν συνήθως)
ε. Του προσδοκώμενου
ἐὰν, ἄν, ἤν
υποτακτική
οριστική μέλλοντα ή μελλοντική έκφραση
στ. Της αόριστης επανάληψης στο παρόν και μέλλον
ἐὰν, ἄν, ἤν
υποτακτική
οριστική ενεστώτα ή ενεστωτική έκφραση



Χρονικές προτάσεις Συνοπτικά

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΕΚΦΟΡΑ
ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ
ΔΗΛΩΝΟΥΝ
1. ὡς, ὅτε, ὁπότε, ἐπεὶ, ἐπειδὴ, ἕως, ἔστε, ἄχρι, μέχρι, ἡνίκα, ὁπηνίκα, πρὶν.
2. ἐξ οὗ, ἐξ ὅτου, ἀφ’ οὗ, ἀφ’ ὅτου, ἐν ὧ, μέχρι οὗ
3. ἐπει-δὴ πρῶτον, ἐπει-δὴ ή ὡς τάχιστα.

1. Οριστική
2. Υποτακτική + ἄν
3. Υποτακτική + ἄν
4. Επαναληπτική ευκτική
5. Ευκτική

1. Κάθε έγκλιση
2. Οριστική μέλλοντα ή μελλοντική έκφραση
3. Οριστική ενεστώτα ή ενεστωτική έκφραση
4. Οριστική παρατατικού + ἄν / Οριστική αορίστου + ἄν
5. Δυνητική ευκτική (σπανιότερα)
1. Πραγματικό γεγονός
2. Το προσδοκώμενο
3. Το αόριστα επαναλαμβανόμενο
4. Αόριστη επανάληψη στο παρελθόν
5. Απλή σκέψη του λέγοντος

Τρίτη 5 Μαρτίου 2013

Τελικές προτάσεις Συνοπτικά

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΕΞΑΡΤΗΣΗ/ΘΕΣΗ
ΕΚΦΟΡΑ
ΔΗΛΩΝΟΥΝ
1. ἵνα, ὅπως, ὡς
2. ἵνα μὴ, ὅπως μὴ, ὡς μὴ, μὴ
1. Από έννοια σκόπιμης ενέργειας ως επιρρηματικός προσδιορισμός του σκοπού.

2. Από προσδιορισμό του τελικού αιτίου ως επεξήγηση.
1. Υποτακτική.
2. Οριστική ιστορικού χρόνου (σπάνια)
3. Ευκτική του πλαγίου λόγου

1. Σκοπό προσδοκώμενο.
2. Σκοπό ανεκπλήρωτο.
3. Υποκειμενική γνώμη όταν εξαρτώνται από ιστορικό χρόνο.

Συμπερασματικές προτάσεις Συνοπτικά

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΕΞΑΡΤΗΣΗ/ΘΕΣΗ
ΕΚΦΟΡΑ
ΔΗΛΩΝΟΥΝ
1. ὥστε
2. ὡς
Από έννοια προεξαγγελτική συμπεράσματος και κυρίως από δεικτικές αντωνυμίες και επιρρήματα.
1. Οριστική.
2. Δυνητική οριστική.
3. Δυνητική ευκτική.
4.Απαρέμφατο.
5. ἐφ’ὧ, ἐφ’ὧτε + απαρέμφατο.
1. Συμπέρασμα πραγματικό.
2. Συμπέρασμα δυνατό στο παρελθόν.
3. Συμπέρασμα δυνατό στο παρόν ή μέλλον.
4. Συμπέρασμα υποκειμενικό ή σπανιότερα σκοπό, όρο ή συμφωνία.
5. Όρο, συμφωνία ή προϋπόθεση.

Αιτιολογικές προτάσεις Συνοπτικά

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΕΞΑΡΤΗΣΗ/ΘΕΣΗ
ΕΚΦΟΡΑ
ΔΗΛΩΝΟΥΝ
1. ὅτι (αντικειμενική αιτιολογία)
2. ὡς (υποκειμενική αιτιολογία)
3. διότι
4. ἐπεί, ἐπειδὴ
5. ὅτε, ὀπότε
6. εἰ (υποτιθέμενη, αμφισβητήσιμη αιτιολογία)
1. Από κάθε έννοια ψυχικού πάθους, ως επιρρηματικός προσδιορισμός της αιτίας.
2. Από προσδιορισμό του αναγκαστικού αιτίου, ως επεξήγηση.
1. Οριστική.
2. Δυνητική οριστική.
3. Δυνητική ευκτική.
4. Ευκτική του πλαγίου λόγου.
1. Αιτιολογία πραγματική.
2. Αιτιολογία δυνατή στο παρελθόν ή μη πραγματικό.
3. Αιτιολογία δυνατή στο παρόν και μέλλον.
4. Αιτιολογία υποκειμενική και εξαρτώνται από ιστορικό χρόνο.

Ειδικές προτάσεις Συνοπτικά

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΕΞΑΡΤΗΣΗ/ΘΕΣΗ
ΕΚΦΟΡΑ
ΔΗΛΩΝΟΥΝ
1. ὅτι (αντικειμενική γνώμη)
2. ὡς (υποκειμενική γνώμη)
3. ὅπως (σπάνια)
1. Από ρήμ. Λεκτικά, αισθητικά, γνωστικά, ως Αντικείμενο.
2. Από παρόμοια απρόσωπα ρήματα ή εκφράσεις ως Υποκείμενο.
3. Από ουδέτερο δεικτικής αντωνυμίας ή άλλη λέξη ως Επεξήγηση.
1. Οριστική.
2. Δυνητική οριστική.
3. Δυνητική ευκτική.
4. Ευκτική του πλαγίου λόγου.
1. Το πραγματικό.
2. Το δυνατό να γίνει στο παρελθόν ή το μη πραγματικό.
3. το δυνατό να γίνει στο παρόν και μέλλον.
4. Υποκειμενική γνώμη και όταν εξαρτώνται από ιστορικό χρόνο.

Κυριακή 3 Μαρτίου 2013

Ενδοιαστικές προτάσεις Συνοπτικά



ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΕΞΑΡΤΗΣΗ/ΘΕΣΗ
ΕΚΦΟΡΑ
ΔΗΛΩΝΟΥΝ
1. μὴ (=μήπως)

2. μὴ οὐ (=μήπως δεν)
1. Από ρήμ. Φόβου σημαντικά ως Αντικείμενο.
2. Από παρόμοια απρόσωπα ρήματα ή εκφράσεις ως Υποκείμενο.
3. Από ουδέτερο δεικτικής αντωνυμίας ή άλλη λέξη ως Επεξήγηση.
1. Υποτακτική
2. Οριστική (σπάνια)
3. Ευκτική του πλαγίου λόγου
1. Φόβο προσδοκώμενο.
2. Φόβο πραγματικό.
3. Υποκειμενική γνώμη και όταν εξαρτώνται από ιστορικό χρόνο

Πλάγιες ερωτηματικές Συνοπτικά

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ΕΞΑΡΤΗΣΗ/ΘΕΣΗ
ΕΚΦΟΡΑ
ΔΗΛΩΝΟΥΝ
1. Ολικής άγνοιας:
α. απλές: εἰ (σπάνια ἐάν, ἄν)
β. Διμελείς:εἰ -ἤ, εἴτε –εἰτε, πότερον(-α) - ἤ

2. Μερικής άγνοιας: με ερωτηματικές αντωνυμίες, επιρρήματα και με τις αντίστοιχες αναφορικές αντωνυμίες και επιρρήματα.
1. Από ρήμ. Ερωτηματικά, απορηματικά, λεκτικά, δεικτικά, γνωστικά, επιμελητικά, ως Αντικείμενο αυτών.
2. Από παρόμοια απρόσωπα ρήματα ή εκφράσεις ως Υποκείμενο.
3. Από ουδέτερο δεικτικής αντωνυμίας ή άλλη λέξη ως Επεξήγηση.
1. Ερωτήσεις κρίσεως:
α. απλή οριστική
β. δυνητική οριστική
γ. δυνητική ευκτική
2. Ερωτήσεις επιθυμίας:
Απορηματική υποτακτική
3. Ευκτική του πλαγίου λόγου
1. Ερώτηση για:
α. το πραγματικό
β. το δυνατό να γίνει στο παρελθόν ή το μη πραγματικό
γ. το δυνατό να γίνει στο παρόν και μέλλον

2. Απορία ή αμηχανία για το πρακτέο

3. Υποκειμενική γνώμη και όταν εξαρτώνται από ιστορικό χρόνο