Προσδιορισμοί στα Αρχαία (αναλυτική παρουσίαση)

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ

1. ΟΝΟΜΑΤΙΚΟΙ




Α. ΟΜΟΙΟΠΤΩΤΟΙ
α. Ουσιαστικό: Παράθεση / επεξήγηση
β. Επίθετο: Επιθετικός / Κατηγορηματικός προσδιορισμός

Β. ΕΤΕΡΟΠΤΩΤΟΙ
α. Γενική
β. Δοτική
γ. Αιτιατική

2. ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΟΙ
Α. Επιρρήματα: του τόπου, χρόνου, τρόπου και ποσού
Β. Πλάγιες πτώσεις με επιρρηματική σημασία: γενική, δοτική και αιτιατική
Γ. Εμπρόθετοι επιρρηματικοί προσδιορισμοί

ΠΑΡΑΘΕΣΗ

Το ουσιαστικό που προσδιορίζει ομοιόπτωτα ένα άλλο ουσιαστικό και προσδίδει ένα γνωστό γνώρισμα. π.χ.

• Δαρείος ο βασιλεύς
• Μύκονος η νήσος
• Χατζηγιάννης ο αοιδός

ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ

Το ουσιαστικό που προσδιορίζει ομοιόπτωτα ένα άλλο ουσιαστικό και το διασαφηνίζει, το επεξηγεί.π.χ.

• το όρος Όλυμπος
• ο κοινό ιατρός θεραπεύει σε, χρόνος
• τουτο εστιν το αδικειν, το πλεόν των άλλων ζητειν έχειν
• εις οιωνός άριστος, αμύνεσθαι περί πάτρης

ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ

Το επίθετο ή άλλη λέξη που λαμβάνεται ως επίθετο (π.χ. άρθρο + επίρρημα) που προσδιορίζει ένα ουσιαστικό ομοιόπτωτα και του αποδίδει μια γνωστή και σταθερή ιδιότητα. π.χ.

• μεγάλη πόλις
• ο σοφός ανήρ
• οι κάτω θεοί
• οι Αθηναίοι πλείστων αγαθων και μεγίστων επαίνων άξιοι εγένοντο

ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ

Το επίθετο ή άλλη λέξη που εκλαμβάνεται ως επίθετο και προσδιορίζει ομοιόπτωτα ένα ουσιαστικό και του αποδίδει μια ιδιότητα παροδική. π.χ.

• Αγησίλαος φαιδρω τω πρόσωπω εκέλευσε ( ο Αγ. έδωσε διαταγή με φαιδρό πρόσωπο- μόνο εκείνη τη στιγμή)
• πάσαν υμιν την αληθειαν ερω (θα σας πω όλη την αλήθεια)