Προτεινόμενα Θέματα Γλώσσας 2012

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΡΑΠΤΩΝ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΙΟΥ -ΙΟΥΝΙΟΥ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ 


Α. ΚΕΙΜΕΝΟ

Το πιρούνι

    Η αρχική αποστολή του πιρουνιού δεν ήταν να βυθίζεται στο πιάτο και να σηκώνει μεζέδες, αλλά να δέρνει και ν'ανακατώνει τα νερά. Τούτο είναι βέβαιο, γιατί το πρώτο, το αρχαιότερο πιρούνι του κόσμου, ήταν η τρίαινα του Ποσειδώνα, με την οποία ο θεός της θάλασσας χτυπούσε τα νερά και τα έκανε ομελέτα. Φαίνεται ότι διασκέδαζε πολύ με τη δύναμή του.Θεός ήταν, τη θάλασσα εξουσίαζε, τρίαινα είχε, γιατί λοιπόν να μη δέρνει τα νερά;

    Μετά την εκθρόνιση του Ποσειδώνα, η τρίαινα πέρασε στα χέρια των ψαράδων. Με το εργαλείο αυτό οι ψαράδες δε χτυπούσαν τα νερά, αλλά καμάκιζαν τα ψάρια. Με τον καιρό, το καμάκι, που είχε τρία δόντια, όπως και η τρίαινα, απόκτησε και τέταρτο και έγινε πιρούνι.

    Σήμερα με το πιρούνι γίνονται διάφορες δουλειές. Ένα πιρούνι μπορεί να δέρνει "τα αυγά", να τρυπά και να σηκώνει τους μεζέδες, ακόμη και να βγάζει μάτια.... Σε μερικές περιστάσεις τρυπάει και τα ψάρια στο βυθό. Αυτά, όμως, κυρίως τα τρυπάει στο πιάτο. Άλλωστε το πεδίο της δράσης του είναι κυρίως το πιάτο. Και μια από τις κυριότερες ασχολίες του είναι η έρευνα. Το πιρούνι είναι όργανο κυρίως ερευνητικό. Ερευνά σχολαστικά το περιεχόμενο του πιάτου, αναποδογυρίζει τη μερίδα, χωρίζει το ψαχνό από το πάχος, τις πατάτες από τα κρεμμύδια. Κατόπιν επιδίδεται στη μεταφορά του φαγητού από το πιάτο στο στόμα, σιγά-σιγά και σχεδόν τελετουργικά.

    Κατά τη ιεροτελεστία αυτή το πιρούνι συνεργάζεται στενά με το μαχαίρι. Και τα δυο τοποθετούνται κοντά στο πιάτο και πέφτουν επάνω στη μερίδα. Το πιρούνι τρυπάει και συγκρατεί το κύριο σώμα της μερίδας και το μαχαίρι κόβει ένα κομμάτι. Έπειτα το πιρούνι τρυπάει το κομμάτι αυτό και το μεταφέρει στο στόμα. Αυτό επαναλαμβάνεται πολλές φορές μέχρι το τέλος του φαγητού. Κατά το διάστημα αυτό, το κουτάλι - αν υπάρχει κουτάλι - παραμένει απλός θεατής, γιατί το κουτάλι δε συνεργάζεται ποτέ ούτε με το πιρούνι ούτε με το μαχαίρι. Αυτό κάνει πάντοτε τη δουλειά του μόνο, ολομόναχο.

ΘΕΜΑΤΑ

1. Να σημειώσετε ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές με ένα (Σ) και ποιες λανθασμένες με ένα (Λ), με βάση το απόσπασμα.


α. Η αρχική αποστολή του πιρουνιού ήταν να σηκώνει μεζέδες,
β. Το αρχαιότερο πιρούνι του κόσμου ήταν η τρίαινα του Άρη.
γ. Το πιρούνι δεν έχει καμία σχέση με την τρίαινα.
δ. Το πιρούνι είναι όργανο κυρίως διακοσμητικό.
ε. Το κουτάλι συνεργάζεται με το μαχαίρι.

2,5 μονάδες

2. α. Να αναλύσετε την τρίτη παράγραφο του κειμένου στα δομικά της μέρη.

β. Να γράψετε έναν πλαγιότιτλο για την ίδια παράγραφο.

2,5 μονάδες

3. α. Να βρείτε ποια είναι η συντακτική λειτουργία της κάθε υπογραμμισμένης ονοματικής φράσης:

• Η αρχική αποστολή του πιρουνιού δεν ήταν να βυθίζεται στο πιάτο.
• Μετά την εκθρόνιση του Ποσειδώνα, η τρίαινα πέρασε στα χέρια των ψαράδων.
• Το πιρούνι είναι όργανο κυρίως ερευνητικό.
• Το πιρούνι τρυπάει και συγκρατεί το κύριο σώμα της μερίδας.

β. χτυπούσε: Να αναγνωρίσετε το ρήμα ως προς το χρόνο, τη χρονική βαθμίδα και το ποιον της ενέργειας.

γ. Να γράψετε τα παρακάτω ονόματα στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού: ψαράδων, δράσης, πολλές.

2,5 μονάδες

4. α. Να βρείτε τα προθήματα των παρακάτω λέξεων:

εκθρόνιση, μεταφέρει, επιδίδεται, απόκτησε, παραμένει.

β. Να συνδυάσετε τις λέξεις πνοή, τομή, θέση, γραφή, πτώση με το κατάλληλο πρόθημα και να φτιάξετε πέντε ουσιαστικά σύνθετα.

2,5  μονάδες

Παραγωγή Λόγου

Σε ένα κείμενο που θα δημοσιευτεί στην εφημερίδα του σχολείου σου να αφηγηθείς ένα χιουμοριστικό περιστατικό που διαδραματίστηκε κατά τη διάρκεια ενός γεύματος.

10 μονάδες