Θέματα Εξετάσεων Μεσαιωνικής Ιστορίας 2012

ΘΕΜΑΤΑ ΓΡΑΠΤΩΝ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

ΟΜΑΔΑ Α

Από τα 5(πέντε) θέματα να απαντήσετε τα 3(τρία).

1. Να αναφέρετε ό,τι γνωρίζετε για τις συλλογές νόμων της Μακεδονικής δυναστείας "Επαναγωγή" και "Επαρχικόν Βιβλίον".

2. Να αντιστοιχήσετε τα ιστορικά πρόσωπα της Στήλης Α με το κατάλληλο στοιχείο της Στήλης Β

α. Φώτιος                                                             1. Αγία Σοφία

β. Ιουστινιανός                                                      2. Χρυσόβουλο

γ. Ηράκλειος                                                        3. Εκχριστιανισμός Μοραβών

δ. Ανθέμιος - Ισίδωρος                                       4. Στάση του Νίκα

ε. Κωνσταντίνος ΙΑ'                                              5. Μυριόβιβλος

στ. Κύριλλος -Μεθόδιος                                      6. Εξελληνισμός κρατικής διοίκησης

ζ. Αλέξιος Α'                                                         7. Άλωση Κωνσταντινούπολης

η. Ιουλιανός                                                          8. Επαναφορά Δωδεκάθεου

3. Ποιοι ανέλαβαν το ιεραποστολικό έργο των Σλάβων και ποιο ήταν το έργο τους;

4. Ποιοι λόγοι ευνόησαν την Οθωμανική επέκταση στα Βαλκάνια;

5. Να σημειώσετε (Σ) δίπλα στις σωστές και (Λ) δίπλα στις λανθασμένες προτάσεις:

α. Το διάταγμα των Μεδιολάνων αναγνώρισε στους χριστιανούς ελευθερία άσκησης της λατρείας τους.

β. Με την Αγία Σοφία καθιερώθηκε ο ρυθμός της βασιλικής με τρούλο.

γ. Ο Ηράκλειος έχασε από τους Πέρσες στη μάχη της Νινευί (627).

δ. Τα "θέματα" ήταν διοικητικές περιφέρειες του Βυζαντινού κράτους στη Μικρά Ασία με δικό τους στρατό.

ε. Η οριστική αποκατάσταση και αναστήλωση των εικόνων γίνεται με την Ζ' Οικουμενική Σύνοδο (787) με πρωτοβουλία της αυτοκράτειρας Ειρήνης της Αθηναίας.

στ. Ο Σουλτάνος Μωάμεθ Β' ο Πορθητής κατέλαβε την Κωνσταντινούπολη την 29η Μαΐου 1453.

ζ. Ο Βυζαντινός στρατός εξολοθρεύτηκε από τους Σελτζούκους Τούρκους στο Μυριοκέφαλο της Φρυγίας (1176).

η. Με τον πρώτο περίπλου της γης ο Φερδινάνδος Μαγγελάνος απέδειξε ότι η γη είναι σφαιρική.

  

ΟΜΑΔΑ Β 

Από τα 4(τέσσερα) θέματα να απαντήσετε τα 2(δύο).

6. Ποια ήταν η στάση των Μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας απέναντι στον Ελληνισμό του 4ου αιώνα μ.Χ.;

7. Ποιες ήταν κατά τη γνώμη σας οι κυριότερες συνέπειες της πτώσης του Βυζαντινού κράτους;

8. Ποια ήταν, σύμφωνα με το παράθεμα η κατάσταση του βυζαντινού στρατού στις παραμονές της μάχης του Ματζικέρτ; Που αποδίδεται σύμφωνα με τον χρονογράφο Κεδρηνό;

Ο στρατός του Ρωμανού Δ’ Διογένη που ηττήθηκε στη μάχη του Ματζικέρτ

     Ο αυτοκράτορας ξεκίνησε για την εκστρατεία βιαστικά, με στρατό που δεν άρμοζε σε αυτοκράτορα των Ρωμαίων αλλά ήταν χαρακτηριστικός των καιρών, αφού αποτελούνταν από Βουλγάρους, Όζους και άλλους ξένους που έτυχε να βρίσκονται εκεί, όπως Φράγκους και Βαράγγους. Όλοι αυτοί [...] δεν ήταν παρά λίγοι άντρες τσακισμένοι από τη φτώχεια και το άγχος και άοπλοι [...].

     Επειδή για πολλά χρόνια κανένας αυτοκράτορας δεν είχε επιχειρήσει εκστρατεία, οι στρατιώτες ήταν άσχετοι και άχρηστοι και στερημένοι από μισθό και τις συνηθισμένες προμήθειες. Ήταν δειλοί και φυγόμαχοι και φαίνονταν ανίκανοι για οποιαδήποτε γενναία πράξη [...]. Αντίθετα οι στρατιώτες του εχθρού ήταν τολμηροί, επίμονοι, πεπειραμένοι και γενικά κατάλληλοι για πόλεμο.

Κεδρηνός II, 668-669.

9. Αναζητήστε στο παράθεμα τους τρόπους με τους οποίους αντιμετώπισαν οι κατακτητές τους ιθαγενείς - κατοίκους των Νέων Χωρών; Που οφείλεται η συμπεριφορά τους;

Ο ειρηνικός χαρακτήρας των Ινδιάνων και η απάνθρωπη συμπεριφορά των κατακτητών.

 Ενώ οι Ινδιάνοι είχαν φιλικά αισθήματα, οι Ευρωπαίοι εισέβαλαν στις περιοχές της Αμερικής σαν πεινασμένοι λύκοι. Οι λόγοι για τους οποίους σκοτώθηκαν τόσο πολλοί ιθαγενείς είναι οι εξής: Πρώτο, γιατί οι Ευρωπαίοι που έφτασαν εδώ, είχαν την πεποίθηση ότι, επειδή οι ντόπιοι δεν πίστευαν στη χριστιανική θρησκεία, νομιμοποιούνταν να τους σκοτώνουν ή να τους αιχμαλωτίζουν… Δεύτερο, οι ιθαγενείς αυτοί ήταν οι πιο ήσυχοι και οι πιο ειρηνικοί άνθρωποι του κόσμου, εντελώς άοπλοι. Τρίτο, πρέπει να σημειωθεί ότι η πλειονότητα αυτών που έχουν έρθει εδώ από την Ισπανία είναι ληστές, αποβράσματα της κοινωνίας, συρφετός κακοποιών.

Από τη Σύντομη Αναφορά για την καταστροφή των Δυτικών Ινδιών, 1552, του Επισκόπου Βαρθολομαίου Λας Κάζας (Las Casas), στο: Η. Crieger, Die Neuzeit, Materiialien firden Geschichts unterwicht, Φραγκφούρτη, 1978, 28.

Κάθε θέμα που θα απαντηθεί σωστά βαθμολογείται με τέσσερις μονάδες.